Βάσει των προνοιών του Νόμου 96(Ι)/2000 κάθε οδηγός αυτοκινήτου οφείλει να έχει ασφάλεια ευθύνης έναντι τρίτου. Πολλοί οδηγοί επιλέγουν να επεκτείνουν αυτή τους την κάλυψη αποκτώντας περιεκτική κάλυψη (comprehensive coverage) προκειμένου να καλύπτουν και δικές τους ζημιές.  

Αυτό που ελάχιστοι οδηγοί γνωρίζουν είναι τους όρους εξαίρεσης που αυτά τα συμβόλαια περιλαμβάνουν, αφαιρώντας την κάλυψη από τον ασφαλισμένο και αναγκάζοντας τον να επωμιστεί άμεσα το κόστος των δικών του ζημιών και έμμεσα το κόστος των ζημιών του αθώου τρίτου μέρους.

Οδήγηση υπό την επήρεια μέθης

  1. Μια εξαίρεση, η οποία βρίσκεται με διαφορετικές παραλλαγές, σε όλα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, είναι η εξαίρεση της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλης. Ο ορισμός ‘’υπό την επήρεια’’ επιδέχεται πολλών ερμηνειών και καλύτερο θα ήταν ο συγκεκριμένος όρος να συγκεκριμενοποιείται κάνοντας αναφορά σε υπέρβαση της επιτρεπόμενης από τον νόμο ποσότητας αλκοόλης σε εκπνεόμενο αέρα (mg/lt). Οδηγός που εμπλέκεται, εξ αμελείας, σε ατύχημα εν όσω βρίσκεται υπό την επήρεια μέθης, δεν του παρέχεται καμία κάλυψη τόσο για τις δικές του ζημιές όσο και για τις ζημιές που δημιουργεί σε τρίτους. Στην πράξη η ασφαλιστική εταιρεία βάσει του Νόμου είναι σε όλες τις περιπτώσεις υποχρεωμένη να καλύπτει τις ζημιές αθώων τρίτων και στην συνέχεια με αγωγή στο Δικαστήριο δικαιούται, προς υποκατάσταση των δικαιωμάτων της, να διεκδικεί πίσω τα λεφτά που έδωσε ως αποζημιώσεις. (Σχετική είναι η υπόθεση Commercial General Insurance Ltd ν. Ανδρέας Κόνικκος, Αγωγή Αρ.: 1022/12, 28/4/2018)

Άδεια κυκλοφορίας

  • Η ασφάλιση ενός μηχανοκινήτου βρίσκεται σε ισχύ κατά την χρονική διάρκεια που ο οδηγός του οχήματος είναι κάτοχος άδεια κυκλοφορίας. Στην περίπτωση όπου ένας ασφαλισμένος οδηγός αμελήσει να ανανεώσει την άδεια κυκλοφορίας του αυτοκινήτου του και μετά από ατύχημα προξενήσει τις οποιεσδήποτε ζημιές, η ασφαλιστική εταιρεία μπορεί επικαλούμενη αυτόν τον όρο εξαίρεσης να αρνηθεί την κάλυψη. (Σχετική είναι η υπόθεση ALLIANZ ΕΛΛΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ν. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ κ.α., Αριθ. Αγωγής: 2262/16, 25/10/2019 )

Η Χρήση του υπό ασφάλιση οχήματος

  • Η πρόταση ασφάλισης συμπληρώνεται από τον ιδιοκτήτη του ασφαλιστηρίου πριν την έναρξη της ισχύς του συμβολαίου και καθίσταται βάση της σύμβαση. Ο ιδιοκτήτης, μεταξύ άλλων, καλείται να δηλώσει την χρήση που θα έχει το υπό ασφάλιση όχημα. Εάν παραλείψει να δηλώσει ότι το υπό ασφάλιση όχημα θα έχει άλλη χρήση πέραν της ιδιωτικής και αν ο ασφαλισμένος οδηγός τελέσει ατύχημα εν όσω το όχημα του μετέφερε παραδείγματος χάρη εμπορεύματα, τότε η ασφαλιστική εταιρεία θα αρνηθεί να καλύψει το ατύχημα ισχυριζόμενη ότι η εμπορική χρήση του αυτοκινήτου έπρεπε να δηλωθεί εξ υπαρχής στην πρόταση ασφάλισης.(Σχετική είναι η υπόθεση Νικολεττή ν. Trust International Insurance Company (Cyprus) Ltd, Αρ. Αγωγής: 422/2017, 12/6/2019 )

Η καλή κατάσταση του οχήματος

  • Απαραίτητη προϋπόθεση για να βρίσκεται σε ισχύ ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο μηχανοκινήτου είναι η καλή κατάσταση του οχήματος. Ο ασφαλισμένος οφείλει να διατηρεί το όχημα σε καλή κατάσταση και να προβαίνει σε συστηματικούς ελέγχους προκειμένου να εξασφαλίζει την καλή λειτουργεία και ασφάλεια του οχήματος. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου ασφαλιστική εταιρεία αρνήθηκε να καλύψει απαίτηση λόγω της κακής κατάστασης του οχήματος, με πιο σύνηθες το ενδεχόμενο το αυτοκίνητο να είχε φθαρμένα ελαστικά την χρονική στιγμή του ατυχήματος. (Σχετική είναι η υπόθεση ΞΕΝΙΟΣ ΣΟΦΙΑΝΟΣ ν. ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ, Αρ. αγωγής: 2243/12, 19/12/2013).

Έγκαιρη ειδοποίηση μετά από το ατύχημα

  • Ακόμα και αν ο ασφαλισμένος πληροί όλες τις συμβατικές του υποχρεώσεις μέχρι την στιγμή του ατυχήματος, η ασφαλιστική εταιρεία δύναται να αρνηθεί να καλύψει την όποια απαίτηση, εάν ο ασφαλισμένος δεν ειδοποιήσει έγκαιρα την ασφαλιστική εταιρεία για την τέλεση του ατυχήματος. Εντός της σύντομης χρονικής περιόδου που αναφέρεται στο συμβόλαιο του ο ασφαλισμένος οφείλει να δηλώσει το ατύχημα στην ασφαλιστική.  Αυτή η χρονική περίοδος δύναται να παραταθεί εάν ο ασφαλισμένος αδυνατεί για ιατρικούς λόγους να προβεί σε τέτοια γνωστοποίηση. (Σχετική είναι η υπόθεση ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΑΒΒΑ ν. ΛΑΪΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ, Αρ. Αγ. 197/05, 30 Απριλίου, 2007).

Τα περισσότερα συμβόλαια ασφάλισης δεν έχουν διαβαστεί ποτέ από τους ασφαλισμένους οδηγούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια μεγάλη μερίδα των ασφαλισμένων οδηγών να αγνοεί πολλές εξαιρέσεις κάλυψης οι οποίες βρίσκονται σε όλα τα ασφαλιστικά συμβόλαια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα από πολυετείς έρευνες της Eurostat διέκρινε αυτή την αδυναμία της ασφαλιστικής βιομηχανίας με αποτέλεσμα να θεσπίσει μέσα από τα συλλογικά της όργανα την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2016/97 σχετικά με την διανομή ασφαλιστικών προϊόντων (γνωστή και ως IDD). Σύμφωνα με την Οδηγία οι ασφαλιστικές εταιρείες, αναφορικά με όλα τα καινούργια τους συμβόλαια, είναι υποχρεωμένες να ενημερώνουν τον προτιθέμενο ασφαλισμένο με συνοπτικά ‘’έγγραφα πληροφοριών για το ασφαλιστικό προϊόν’’ (IPID) για τις εξαιρέσεις που το ασφαλιστήριο του θα περιλαμβάνει. Με αυτό το μέτρο θα αποφεύγονται οι δυσάρεστες εκπλήξεις και οι οδηγοί θα αναπτύξουν μια καλύτερη οδική συμπεριφορά.      

Χρήστος Θ. Τρύφωνος        

Δικηγόρος